Trong Y học cổ truyền hiển nhiên khái niệm Ngũ Tạng vô cùng quen thuộc, đó là kiến thức thường thức với người làm nghề thuốc Đông y. Thế nhưng, với nhiều người, để hiểu một cách rõ ràng hơn về lẽ sinh ra Ngũ tạng ( Can, Phế, Tâm, Tỳ (lá lách), Thận) thì không phải ai cũng biết. 

• Theo y lý đông phương thì phương đông sinh ra gió, gió sinh ra cây, cây sinh ra vị chua, vị chua sinh ra lá gan, Can nghĩa là gan ứng về đông phương giáp ất mộc, mà gan thuộc về loài cây (Can thuộc mộc).
• Phương nam sinh ra khí nóng, khí nóng sinh ra lửa, lửa sinh ra vị đắng, vị đắng sinh ra trái tim (Tâm), nghĩa là trái tim ứng về nam phương bính đinh hỏa, mà tim thuộc về hỏa (Tâm thuộc hỏa).
• Trung ương (khoảng giữa) sinh ra khí thấp, khí thấp sinh ra đất, đất sinh ra vị ngọt, vị ngọt sinh ra lá lách (Tỳ), nghĩa là lá lách ứng về trung ương mậu kỷ thổ, mà lá lách thuộc về đất (Tỳ thuộc thổ).
• Phương tây sinh ra khí táo, khí táo sinh ra loài kim (kim loại), loài kim sinh ra vị cay, vị cay sinh ra lá phổi (Phế), nghĩa là phổi ứng về tây phương, canh tân kim, phổi thuộc về loài kim (Phế thuộc kim).
• Phương bắc sinh ra khí lạnh, khí lạnh sinh ra chất nước, chất nước sinh ra vị mặn, vị mặn sinh ra trái cật (Thận), nghĩa là Thận ứng về bắc phương nhâm quý thủy, mà trái cật thuộc về chất nước (Thận thuộc thủy).

Tinh thần của người ta sinh ra bởi trái tim, chủ về sự tri giác, thận tức là tâm hỏa, tri giác người ta tuy ở óc, nhưng cũng bởi tâm hỏa giao xuống, thận thủy thông lên óc, thì óc mới sáng suốt được mà sinh ra tri giác. Ví dụ óc là bộ máy chụp ảnh, phải nhờ có ánh sáng mới chụp được, vậy sự tri giác của người ta tuy ở óc nhưng mà gốc thì chủ bởi thận. Vậy nên hễ tâm huyết không đủ thì tâm thần buồn bã, tâm hỏa không đủ thì tâm thần khiếp sợ, phong đờm vào tâm thì hôn mê.

Hồn khí là thiêng liêng của người ta, chứa ở lá gan, ban ngày thì hồn ở trên mắt để chủ việc trông thấy, khi trở về lá gan thì làm cho người ta ngủ. Hồn không yên thì hay mơ màng mộng mị, hồn yếu ngủ hay sợ hãi.

Phách ở phổi, phách là khí tinh anh ở trong phổi, tức là một cái màng bọt ở trong phổi ra, chủ tể cả huyết nhục của thân thể người ta, như chứng hoảng hốt, không ngủ, chứng quỷ áp (bóng đè) đều bởi tại phách mà ra cả.

Ý cũng thuộc về tạng tỳ, làm cho người ta ghi nhớ và nghĩ ngợi, cho nên hễ tỳ thiếu chất táo thì kém sự nghĩ ngợi, ít chất nhuận thì hay quên.

Trí thuộc về trái cật, (Thận) trái cật chứa tinh tỷ, tinh tỷ đầy đủ thì khôn khéo mà lập chí vững vàng, không hay thay đổi.