Ý nghĩa của dưỡng sinh bằng ăn uống

Ăn uống là để hấp thụ chất dinh dưỡng, là vật chất không thể thiếu được để duy trì hoạt động sống cho cơ thể, nó cũng là nguồn gốc của sự khỏe mạnh sống lâu. Con người thông qua ăn uống, hấp thụ các chất dinh dưỡng trong đồ ăn uống, hóa sinh thành khí, huyết, tân dịch để duy trì những hoạt động sống bình thường. Do vậy <Linh khu – Ngũ vị> nói: “Nếu không ăn uống được, nửa ngày thì khí suy, một ngày thì khí thiếu”. Lịch sử phương pháp thực dưỡng tăng cường sức khỏe của Trung Quốc đã có từ rất lâu, <Sơn hải kinh – Tu vụ giảng> có chép lại rằng: “Thần Nông nếm thử khí vị của hàng trăm loại cỏ cây, mùi vị ngọt đắng của nước suối, dạy dân biết loại gì nên dùng hay tránh, do vậy một ngày ngộ độc 7 đến 10 lần”. Điều đó phản ánh sinh động việc người xưa đã làm cách nào để tìm ra các thực phẩm dinh dưỡng chữa bệnh. Trải qua rất nhiều lần nếm thử, cuối cùng đã tích lũy được rất phong phú những nhận biết cảm tính, tuyển chọn được những thứ an toàn nhất, “hàng trăm” loại cỏ cây hữu dụng, làm thực phẩm tất yếu duy trì hoạt động sống thường ngày. Ngoài ra, cũng tìm được tính năng công dụng của rất nhiều loại dược vật đưa vào chữa bệnh. <Nội kinh> đã có những lý luận rất rõ ràng và hiệu quả đối với hệ thống thực dưỡng và thực liệu, coi trọng việc điều tiết ăn uống dựa trên quan điểm điều hòa năm vị. Từ đó hình thành nên cơ sở lý luận của việc ăn uống dưỡng sinh hay ngành khoa học “thực dưỡng”.

Đồ ăn thức uống là cơ sở của sự sống

Thực dưỡng là vật chất cơ sở của “tinh, khí, thần”

“Tinh, khí, thần” là tam bảo của cơ thể. <Nội kinh> cho rằng: Tinh là do các vật chất tinh vi trong thức ăn hậu thiên hóa sinh mà thành; là vật chất cơ sở của mọi hoạt động. Khí là nguồn động lực của mọi công năng sinh lý, do tinh khí của thủy cốc và dưỡng khí trong tự nhiên hít vào mà thành. Thần là mọi hoạt động tinh thần của cơ thể, điều khiển mọi hoạt động sống. Thực ra người xưa đã đề xướng mục đích của thực dưỡng cuối cùng là để bảo dưỡng “tinh khí thần”. <Thọ thân dưỡng lão tân thư> có nói: “Chủ thân là thần, dưỡng khí là tinh, ích tinh là khí, tư khí là thực phẩm” đã nhấn mạnh việc ăn uống dinh dưỡng là cơ sở của tinh khí thần, chỉ khi chất dinh dưỡng trong cơ thể đầy đủ thì tinh khí mới dồi dào, thần chí mới mạnh mẽ.

Dự phòng bệnh tật

Đông y vô cùng coi trọng việc “trị khi chưa thành bệnh”. Đó là tăng cường tác dụng của các chất ăn uống, bởi vì việc dinh dưỡng ăn uống đó có tác dụng rất tốt trong cơ thể. <Nội kinh> cho rằng, cơ thể khỏe mạnh bình thường, tà khí sẽ không thể xâm lấn mà gây bệnh. Vậy làm thế nào để chính khí mạnh mẽ? Đó là lựa chọn đồ ăn hợp lý, chỉ có như vậy cơ thể mới tiếp nhận được các chất dinh dưỡng tốt, công năng của ngũ tạng mới vượng thịnh được.